Hình phạt của tội hiếp dâm là gì? Phân biệt hiếp dâm, cưỡng dâm, dâm ô và giao cấu

MỤC LỤC BÀI VIẾT

Phân biệt hiếp dâm, cưỡng dâm, dâm ô và giao cấu

Vừa qua, vấn đề “nữ sinh trường H.” đang gây “tiếng vang lớn” trên mạng xã hội. Tuy thông tin này đã bị bác bỏ nhưng vẫn khiến mọi người bàn tán xôn xao. Nhằm nâng cao nhận thức về những hành vi hiếp dâm vi phạm pháp luật, hãy cùng tìm hiểu về các yếu tố cấu thành tội phạm hiếp và hình phạt của tội này.

Hành vi hiếp dâm là gì?

Theo Bộ Luật Hình Sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, Điều 141 có đề cập: “Hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.”

Nói đơn giản, hành vi hiếp dâm là một hình thức tấn công tình dục người khác bao gồm quan hệ tình dục và thực hiện các hành vi xâm nhập tình dục khác chống lại một người mà không có sự đồng ý của họ.

Hành vi hiếp dâm là gì? (Nguồn: Sưu tầm)

Các yếu tố cấu thành tội phạm hiếp dâm

Dưới đây là các yếu tố cấu thành tội phạm hiếp dâm:

Về mặt khách quan

Tội hiếp dâm thể hiện ở mặt khách quan thông qua các hành vi sau: sử dụng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng nạn nhân không thể tự vệ, hoặc sử dụng các thủ đoạn khác để giao cấu / thực hiện hành vi quan hệ tình dục trái với ý muốn của nạn thân.

Cụ thể:

Hành vi dùng vũ lực

Hành vi này nói đơn giản là việc dùng sức mạnh của thể chất, cơ thể như đè, giữ chân tay, vật ngã, trói, bóp cổ, bịt miệng,... khiến nạn nhân bị hạn chế / mất khả năng phòng vệ, tự vệ, chống trả.

Hành vi đe dọa dùng vũ lực

Hành vi này dùng lời nói, động tác cùng cử chỉ nhưng chưa có tác động trực tiếp vào người nạn nhân. Tuy nhiên, những hành động này lại khiến nạn nhân tin rằng nếu kẻ tấn công không thực hiện hành vi giao cấu thì sẽ áp dụng vũ lực lên người mình.

Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân

Theo khoản 7, Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, hành vi hiếp dâm sẽ được cấu thành khi lợi dụng tình trạng nạn nhân lâm vào một trong những hoàn cảnh sau đây, để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác:

Nạn nhân không thể chống cự được (ví dụ: người bị hại bị tai nạn, bị ngất, bị trói, bị khuyết tật,…);
Nạn nhân bị hạn chế hoặc bị mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi (ví dụ: bị say rượu, bia, thuốc ngủ, thuốc gây mê, ma túy, thuốc an thần, thuốc kích thích, các chất kích thích khác, bị bệnh tâm thần hoặc bị bệnh khác…=> dẫn đến hạn chế / mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi).

Thủ đoạn khác

Căn cứ khoản 9, Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, các thủ đoạn khác bao gồm: đầu độc nạn nhân; cho nạn nhân uống thuốc ngủ, thuốc gây mê, uống rượu, bia hoặc các chất kích thích mạnh khác,... Điều này dẫn đến việc nạn nhân lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi để tội phạm giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác. Một số hành vi: hứa hẹn cho tốt nghiệp, cho đi học, đi thi đấu, đi biểu diễn ở nước ngoài để giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác cũng được xem là thủ đoạn khác.

Giao cấu

Theo khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, giao cấu là một hành vi xâm nhập của bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ ở bất kỳ mức độ nào.

Đặc biệt, giao cấu với người dưới 10 tuổi sẽ được xác định là đã thực hiện, không phụ thuộc vào việc đã xâm nhập hay chưa.

Hành vi quan hệ tình dục khác

Theo khoản 2, Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, hành vi của những người cùng giới / khác giới sử dụng bộ phận sinh dục nam, bộ phận khác trên cơ thể (ngón tay, chân, lưỡi,...), dụng cụ tình dục xâm nhập vào cơ quan sinh dục nữ, miệng, hậu môn của người khác ở bất kỳ mức độ nào, bao gồm một trong các hành vi sau đây:

Dùng bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng, hậu môn của người khác;
Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: tay, chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.
…

Trái với ý muốn của nạn nhân

Khi nạn nhân không đồng ý, phó mặc hoặc không có khả năng biểu lộ ý chí của mình.

Về mặt chủ quan

Hành vi phạm tội với lỗi cố ý.

Về khách thể

Tội hiếp dâm xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác.

Về chủ thể

Bất kỳ công dân Việt Nam nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

Lưu ý

Khi xem xét tội phạm hiếp dâm này, cần lưu ý vấn đề sau: người bị hại phải từ đủ 16 tuổi trở lên. Trường hợp nạn nhân chưa đủ 16 tuổi thì không cấu thành tội này mà cấu thành tội Hiếp dâm trẻ em.

Phân biệt hiếp dâm, cưỡng dâm, dâm ô và giao cấu

	Hiếp dâm	Cưỡng dâm	Dâm ô	Giao cấu
KHÁI NIỆM	Là hành vi dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng nạn nhân không thể tự vệ được, có thủ đoạn giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục cưỡng ép, trái với ý muốn của nạn nhân.	Được hiểu là dùng mọi thủ đoạn khiến người đang lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục.	Là hành vi bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, ở bất kỳ mức độ xâm nhập nào.	Là hành vi của những người cùng hoặc khác giới tính có tiếp xúc cơ thể trực tiếp hay gián tiếp qua lớp quần áo vào bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm hoặc bộ phận khác trên cơ thể của người dưới 16 tuổi có tính chất tình dục nhưng không nhằm mục đích quan hệ tình dục
GIẢI THÍCH	Quy định tại khoản 1 Điều 141, khoản 1 Điều 142, khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 144 và khoản 1 Điều 145 Bộ luật Hình sự, giao cấu là hành vi bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kỳ mức độ xâm nhập nào. Giao cấu với người dưới 10 tuổi được xác định là đã thực hiện hành vi, không phụ thuộc vào việc đã xâm nhập hay chưa xâm nhập. Theo khoản 1 Điều 141, khoản 1 Điều 142, khoản 1 Điều 143, khoản 1 Điều 144 và khoản 1 Điều 145 của Bộ luật Hình sự, hành vi quan hệ tình dục là hành vi của những người cùng giới hay khác giới tính sử dụng bộ phận sinh dục nam, những bộ phận khác trên cơ thể (như ngón tay, ngón chân, lưỡi…) hay dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, miệng hay hậu môn của người khác ở bất kỳ mức độ xâm nhập nào gồm một trong những hành vi sau đây: a) Dùng bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng hoặc hậu môn của người khác; b) Dùng những bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ như ngón tay, ngón chân, lưỡi…) hoặc dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.
HÀNH VI	– Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân thực hiện các thủ đoạn giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục – Trái ngược với ý muốn nạn nhân.	Dùng mọi thủ đoạn ép buộc nạn nhân miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện các hành vi quan hệ tình dục (Đối với ép buộc không dùng vũ lực, VD: lợi dụng hoàn cảnh nạn nhân đang nợ tiền, ép buộc nạn nhân giao cấu để trừ nợ)	Hành vi dùng bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, ở bất kỳ mức độ xâm nhập nào.	– Dùng bộ phận sinh dục hoặc bộ phận nhạy cảm tiếp xúc (như đụng chạm, cọ xát, chà xát…) với bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm hay các bộ phận khác trên cơ thể của người dưới 16 tuổi; – Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ như tay, chân, miệng, lưỡi…) tiếp xúc (như vuốt ve, sờ, bóp , cấu véo, hôn, liếm…) bộ phận sinh dục hay bộ phận nhạy cảm của người dưới 16 tuổi; – Dùng dụng cụ tình dục tiếp xúc (như đụng chạm, cọ xát, chà xát…) với bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm trên cơ thể của người dưới 16 tuổi; – Dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 tuổi dùng những bộ phận khác trên cơ thể của họ tiếp xúc (như vuốt ve, sờ, bóp , cấu véo, hôn, liếm…) với bộ phận nhạy cảm của người phạm tội hoặc của đối tượng khác; – Những hành vi khác có tính chất tình dục nhưng không nhằm mục đích quan hệ tình dục (ví dụ như hôn vào miệng, cổ, tai, gáy… của người dưới 16 tuổi).
TUỔI PHẢI CHỊU TNHS VỀ TỘI PHẠM	– Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu toàn bộ trách nhiệm hình sự về mọi tội đã phạm – Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng	– Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu toàn bộ trách nhiệm hình sự về mọi tội đã phạm – Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng và tội đặc biệt nghiêm trọng	Đủ 18 tuổi trở lên	Đủ 18 tuổi trở lên
TUỔI BỊ HẠI	Bị hại chịu trách nhiệm khác nhau và được chia thành các mức tuổi: – Dưới 16 tuổi – Trên 16 tuổi	Bị hại chịu trách nhiệm khác nhau và được chia thành các mức tuổi: – Từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi – Từ 16 tuổi trở lên	Từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi	Dưới 16 tuổi
CĂN CỨ VÀ HÌNH PHẠT	(Điều 141, 142 Bộ luật hình sự)	(Điều 143, 144 Bộ luật hình sự)	(Điều 145 Bộ luật hình sự)	(Điều 146 Bộ luật hình sự)

Sự khác nhau giữa hiếp dâm, cưỡng dâm, dâm ô và giao cấu (Nguồn: sưu tầm)

Hình phạt của tội hiếp dâm

Hình phạt chính

Theo quy định tại Điều 141 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, tội hiếp dâm có các khung hình phạt như sau:

Khung 1: Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm

Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Khung 2: Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

Có tổ chức;
Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
Nhiều người hiếp một người;
Phạm tội 02 lần trở lên;
Đối với 02 người trở lên;
Có tính chất loạn luân;
Làm nạn nhân có thai;
Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: Phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc tù chung thân

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61 % trở lên;
Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

Phạm tội với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi

Trường hợp phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường trong các khung hình phạt tăng nặng, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định đó.

Hình phạt bổ sung

Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Kết luận

Sự việc đau lòng xảy ra khiến chúng ta bàng hoàng, hoài nghi và trên hết là khiến chúng ta có nhiều suy ngẫm. Cuộc sống này tồn tại những người tốt đẹp nhưng cũng có không ít những kẻ xấu xa. Bất kể là nam hay nữ, mong bạn hãy đề cao cảnh giác, tự bảo vệ cho chính mình. Kotex hy vọng, thông qua bài viết này, bạn sẽ phần nào hiểu hơn về những hình phạt của tội hiếp dâm, để biết rằng luật pháp luôn đứng về phía nạn nhân và kẻ ác sẽ phải nhận hình phạt thích đáng.